Từ trường là một bài học có trong chương trình giảng dạy môn Vật Lý lớp 11. Thế nhưng, không phải ai cũng đã nắm được từ trường là gì và tính chất của nó thế nào? Bài viết của Mayruaxemini.vn dưới đây sẽ giải đáp chi tiết cho quý bạn đọc về từ trường, mời tham khảo.

Từ trường là gì?

Từ trường được hiểu đơn giản là một môi trường vật chất đặc biệt. Nó xuất hiện xung quanh các điện tích đang hoạt động. Hoặc nó có thể xuất hiện khi điện trường biến thiên liên tục. Nhiều nhà vật lý học cho biết, từ trường còn có nguồn gốc từ momen lưỡng cực.

Một số ví dụ cụ thể về từ trường là:

  • Nam châm hút nhau khi chúng có cùng từ trường của nhau
  • Lực từ trường có thể tác động xuyên qua không gian
  • 2 dòng điện song song cùng chiều với nhau sẽ hút nhau.
tu-truong-la-gi
Môi trường của từ trường vô cùng đặc biệt

Từ trường đều là gì? 

Là loại từ trường mà đặc tính của chúng giống nhau mọi lúc. Đường sức từ chạy thẳng, song song và cùng chiều. Các khoảng trống giữa các đường sức từ cách đều nhau. Từ trường đều thường xuất hiện ở giữa 2 cực của nam châm chữ U.

Từ trường tồn tại ở đâu?

Dựa theo các bài giảng về từ trường thì nó tồn tại trong không gian xung quanh nam châm, dòng điện. Từ trường không thể nhìn thấy bằng mắt thường bạn nhé!

Vậy, từ trường không tồn tại ở đâu? Đáp án là từ trường không tồn tại xung quanh các loại điện tích đứng yên

Tính chất cơ bản của từ trường

Tính chất cơ bản nhất của từ trường đó là nó có tác dụng lực từ lên thanh nam châm hoặc dòng điện đặt trong nó. Qua mỗi một điểm trong không gian sẽ chỉ có một đường sức từ. Những đường sức từ này thường xuất hiện dưới dạng đường cong khép kín hoặc vô hạn. Chiều của các đường sức từ sẽ tuân theo 2 quy tắc nắm tay phải và quy tắc Nam ra Bắc.

Một số khái niệm liên quan đến từ trường là gì?

Từ trường tiếng Anh là gì? Trong tiếng Anh, từ trường được định nghĩa bởi cụm từ magnetic fields. 

Ngoài từ trường là gì thì nhiều bạn đọc còn thắc mắc các vấn đề liên quan như:

Đường sức từ là gì?

Đường sức từ được hiểu đơn giản là những đường cong kín dài hoặc thẳng, không cắt nhau và chúng xuất hiện trong không gian xung quanh nam châm hoặc dòng điện. Quy ước của đường sức từ luôn là chiều ra từ cực Bắc vào ở cực Nam của nam châm. 

Đường sức từ của từ trường ở các dòng điện chạy trong dây dẫn thường có dạng là đường tròn đồng tâm. 

Điện từ trường là gì? Điện từ trường tiếng Anh là gì?

Các nhà vật lý học cho rằng, điện từ trường là một trường thống nhất. Điện từ trường thường bao gồm 2 phần biên thiên theo thời gian. Chúng có mối quan hệ mật thiết với nhau. Hai phần biến thiên đó cụ thể là điện trường và từ trường biến thiên.

Điện từ trường có liên quan mật thiết đến thuyết điện Maxwell. Thông qua nó, người ta chứng minh được rằng, từ trường sẽ thay đổi theo thời gian và sinh ra một loại điện trường xoáy. Khi điện trường biến đổi theo thời gian sẽ làm xuất hiện từ trường.

>>>Xem thêm: Dòng điện là gì? Thế nào là dòng điện 1 chiều, xoay chiều 

Cảm biến từ trường là gì?

Cảm biến từ nằm trong nhóm cảm biến tiệm cận. Mục đích sử dụng chính của cảm biến từ trường là giúp thiết bị nhận biết được các thay đổi trong từ trường. Ở khoảng cách gần, thiết bị có thể phát hiện ra những vật mang từ tính.

Cảm biến từ thường có những ưu điểm lớn như:

  • Có thể chịu được nhiệt và không bị ảnh hưởng bởi môi trường khắc nghiệt
  • Tuổi thọ của các thiết bị cảm biến từ trường sẽ cao hơn so với các sản phẩm cùng loại
  • Ứng dụng của cảm biến từ trường khá đa dạng
  • Giá bán của các thiết bị cảm biến từ trường cũng rẻ hơn so với những loại khác.

Ở thời điểm hiện tại, người ta tìm thấy các loại cảm biến từ trường chính là:

  • Cảm biến từ trường thấp
  • Cảm biến từ trường trái đất
  • Cảm biến từ trường nam châm

Cách nhận biết từ trường là gì?

Con người chúng ta sẽ không nhìn thấy được từ trường bằng mắt thường. Để nhận biết được nó, bạn chỉ cần thực hiện theo cách sau:

Đặt nam châm tự do trong môi trường. Nếu phát hiện nam châm đứng cân bằng và chỉ về hướng Nam – Bắc thì môi trường có từ trường. Ngược lại, nếu nó đứng yên và không chỉ theo hướng Nam – Bắc thì không có từ trường.

cach-nhan-biet-tu-truong
Dùng nam châm để nhận biết môi trường có từ trường

Ứng dụng của từ trường là gì?

Từ trường được ứng dụng một cách rộng rãi trong các lĩnh vực đời sống, cụ thể:

Từ trường và điện trường trong Y học

Trong ngành Y học, từ trường được ứng dụng ngày càng phổ biến. Bởi từ trường thường không làm biến đổi cấu trúc của tế bào cũng như hiện tượng dị sản. Từ trường cũng không gây hại đối với con người và các thiết bị điều trị.

Trong y học, những thiết bị có áp dụng từ trường là:

  • Máy điện từ trường
  • Gậy từ
  • Nam châm vĩnh cửu chữa bệnh nhân tạo

Ứng dụng của từ trường trong kỹ thuật

Ứng dụng nổi bật của từ trường trong ngành này là ở máy tính. Có thể bạn không ngờ tới nhưng ổ cứng của các máy tính cần dùng đến từ trường để hoạt động. Cá nhà nghiên cứu khoa học hiện đã từ hóa các đĩa góc vuông ở ổ cứng để tăng dung lượng lưu trữ cho máy. Ngoài ra, người ta còn xem từ trường là một công cụ để kích thích sự nảy mầm của hạt  giống. Kỹ thuật nuôi giống cây trồng này giúp tăng năng suất cho người dân hiệu quả.

Ứng dụng từ trường các thiết bị báo động, chống trộm

Từ trường lúc này sẽ được chuyển mạch để chúng liên kết với nhau trong hệ thống báo động. Khi kẻ trộm xuất hiện sẽ làm nhiễu loạn từ trường, hệ thống báo động sẽ ngay lập tức được kích hoạt. Các tín hiệu cảnh báo được phát ra giúp người dân biết được trộm đang đột nhập.

ung-dung-tu-truong
Từ trường được ứng dụng rộng rãi trong đời sống

Từ trường trong các động cơ điện

Có thể bạn không biết nhưng ở các động cơ điện ngày nay đều tạo ra từ trường. Chúng giúp cho thiết bị có thể vận hành một cách trơn tru nhất.

Những ứng dụng của từ trường quả thực rất hữu ích với đời sống của con người. Ngoài thắc mắc từ trường là gì thì nhiều người cũng đặt câu hỏi với từ trường tĩnh, lực từ trường là gì… Mayruaxemini.vn sẽ tiếp tục cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích cho quý bạn đọc. Đừng quên theo dõi trang web nhé!