Có lẽ người dùng các trang mạng xã hội như: Facebook, Zalo,… thì đã không còn xa lạ gì với thuật ngữ “spam” nữa. Thuật ngữ này xuất hiện khắp mọi nơi từ các trang mạng xã hội cho đến các ứng dụng chat trực tuyến và thậm chí chúng còn xuất hiện trong các trò chơi. Mặc dù xuất hiện thường xuyên và nhiều lần như vậy nhưng khi được hỏi: “spam là gì?” thì hầu hết mọi người lại đưa ra khái niệm khá mơ hồ. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn làm rõ thông tin về thuật ngữ này.
Spam là gì?
Spam là từ viết tắt của cụm từ Stupid Pointless Annoying Messages. Nguyên văn từ này có nghĩa là những bức thư ngu ngốc và mang đến phiền toái cho người nhận.
Theo định nghĩa từ Tiếng Anh thì spam là động từ chỉ những hành vi gửi cùng lúc một thông điệp bừa bãi tới một lượng lớn người nhận trên Internet. Các chuyên gia tại Sophos đã đưa ra cảnh báo cho người dùng Internet rằng họ phải cảnh giác với những email chứa hình ảnh. Bởi trong các file ảnh đó có thể sẽ đem theo virus và gửi cho những người sử dụng Internet.
Thời điểm spam xuất hiện
Spam bắt đầu xuất hiện vào năm 1978 khi mà một người đàn ông gửi thư quảng có sản phẩm mới của mình đến rất nhiều người. Ông ta đã gửi 393 bức thư cho 393 người và những bức thư thì có nội dung y hệt nhau thay vì gửi từng bức thư như bình thường.
Spam được hiểu như thế nào?
Qua đây ta cũng có thể hiểu được spam chính là một thuật ngữ được sử dụng trong việc gửi thư điện tử (email) đến nhiều người dùng một lúc. Nội dung của những bức thư đó có thể sẽ không có ý nghĩa gì hoặc cũng có thể là chứa các nội dung quảng cáo về một sản phẩm nào nó nhưng người nhận thì lại không hề mong muốn mình nhận được email này. Nói theo cách ngắn gọn hơn thì spam chính là thư rác, thư linh tinh không có ý nghĩa được gửi một cách bừa bãi. Mà đặc biệt những tin nhắn rác này lại được gửi cùng lúc cho rất nhiều người mà không cần biết họ có muốn nhận hay muốn đọc hay không.
Ngày nay các trang mạng xã hội mà ứng dụng trực tuyến phát triển thì đây cũng chính là cơ hội cho spam xuất hiện thường xuyên và rộng rãi hơn. Spam xuất hiện rất nhiều trên các phương tiện như: spam tin tức, spam chat, spam tin nhắn, spam trong các trang mạng xã hội và các forum. Nội dung chứa bên trong thư rác đều là những thông tin vô bổ, thiếu tính xác thực được phát tán rộng khắp khiến người dùng khó chịu và thấy bị làm phiền.
Những hành động copy bình luận từ status này rồi comment một cách tràn lan vào các status khác mà không cần biết nội dung có phù hợp hay không. Thậm chí các bình luận kiểu chấm cũng sẽ bị khép vào spam. Bởi đó đều là những bình luận vô nghĩa, làm rác chủ đề trong status.
Spam được sử dụng để làm gì?
Quảng cáo
Có không ít các đơn vị bán hàng đã lựa chọn spam như một hình thức để quảng cáo, quảng bá chuyên nghiệp với hy vọng một trong số những người nhận được sẽ quan tâm và trở thành khách hàng của mình.
Nhìn chung nếu nội dung của spam đó đơn thuần chỉ là chứa nội dung quảng cáo 1 thông tin chỉ được gửi một lần thì vấn đề cũng không quá là nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi một người nhận được quảng cáo quá nhiều lần thì người nhận sẽ như bị làm phiền và rất khó chịu khi nhận tin cũng như thời gian xóa những tin rác này.
Phát tán virus
Mối nguy hại lớn nhất của spam chính là nó có khả năng phát tán virus rất mạnh. Nếu một người không may mà nhận được spam có chứa các mã độc thì rất dễ bị đánh cắp mất các thông tin quan trọng.
Spam đơn thuần
Spam đơn thuần là thuật ngữ được dùng để chỉ một vài hành vi thường gặp trên các trang mạng xã hội như Facebook. Những spam này không gây ra phiền toái quá lớn thậm chí nó chỉ là cách để thể hiện sự vui đùa giữa bạn bè với nhau.
Loại spam này không phải là một khái niệm chính thống mà nó chỉ được xảy ra trong thực tiễn mạng Internet.
Nếu xét về khái niệm thì các vấn đề trên chưa thực sự là spam. Tuy nhiên, hiện nay spam đang được nhiều người sử dụng hơn để chỉ những hành vi này.
Spam là gì trên Facebook?
Từ định nghĩa về spam đã đưa ra ở trên thì bạn hoàn toàn có thể nhận ra được một thư điện tử hay một bài viết nào là spam rồi. Tuy nhiên, với sự len lỏi muôn hình vạn trạng của nó trang các trang mạng xã hội như Facebook hay ứng dụng chat trực tuyến như Messenger thì các nội có các tính chất sau sẽ bị coi là spam (thư rác):
- Các bài viết không có ý nghĩa hay nội dung gì mà chỉ chứa một vài từ cụt lủn mang tính chất cảm thán. Hay các bài ngắn không có giá trị thông tin gì, lượng thông tin muốn truyền tải trong bài hầu như là không có mà chỉ có tính chất làm loãng chủ đề.
- Các bài viết chỉ có biểu tượng cảm xúc (emotion) hay bài post hình ảnh có kích thước lớn nhưng không có nội dung liên quan đến chủ đề.
- Các loại thư mang tính chất quảng cáo sản phẩm mà người được gửi không có nhu cầu, không liên quan.
- Những bình luận lạc đề không liên quan đến vấn đề và chen ngang vào vấn đề mọi người đang bàn luận.
- Như nội dung được gửi liên tiếp nhau của cùng một người gửi về một chủ đề trong một khoảng thời gian ngắn….
Ví dụ: Bạn đăng một bài viết nào đó lên Facebook và bạn với bạn bè của bạn đang bàn luận về vấn đề đó. Tuy nhiên, ngay sau đó lại có những comment chen ngang với chủ đề khác không liên quan đến bài viết. Đó cũng bị coi là spam.
Cách báo cáo hoặc ngăn chặn spam trên Facebook
Nếu phát hiện tài khoản Facebook của mình có dấu hiệu spam thì người dùng cần phải:
- Đổi mật khẩu Facebook
- Xem lại lịch sử đăng nhập để tìm ra các hoạt động đáng ngờ
- Xóa mọi ảnh, trang, nhóm, bài viết mà bạn không hề tạo
- Chặn hoặc hủy kết bạn và báo cáo tài khoản có khả năng cao là nguyên nhân gây ra spam.
Để có thể báo cáo và chặn các spam này thì người dùng thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Nhấn vào bài viết bạn muốn báo cáo spam. Sau đó nhấn vào dấu ba chấm ở góc phải bài viết.
Bước 2: Tiếp theo bạn nhấp vào mục “Tìm hỗ trợ báo cáo bài viết” và thực hiện theo các bước mà hệ thống yêu cầu. Hoặc đơn giản hơn bạn có thể chọn hủy kết bạn, chặn, ẩn hoặc bỏ theo dõi nội dung bài hoặc người viết ra nội dung đó.
Spam là gì trong Messenger?
Spam trên messenger có thể nhận biết qua việc bạn thường xuyên nhận được những tin nhắn có chủ đề linh tinh không liên quan đến bạn từ một tài khoản lạ nào đó, không kết bạn nhưng vẫn có thể gửi tin được cho bạn. Những tin nhắn này cứ liên tục xuất hiện và làm phiền người nhận trong khoảng thời gian dài.
Cách báo cáo những tin nhắn spam trong Messenger
Để báo cáo những tin nhắn spam này trong Facebook Messenger App thì bạn thực hiện theo cách sau:
Bước 1: Di chuyển vào giao diện chat của tài khoản spam đã gửi tin nhắn cho bạn.
Bước 2: Tại mục trò chuyện thì bạn nhấn vào tên tài khoản ở phía trên cùng góc trái màn hình. Truy cập vào các tùy chọn, kéo màn hình lên bạn hãy bấm vào “Có gì đó không ổn (Gửi phản hồi hoặc báo cáo trò chuyện)”.
Bước 3: Tiếp theo trên hệ thống sẽ gửi ra một danh sách các vấn đề mà bạn có thể báo cáo. Sau đó bạn chọn một trong số đó và nhấn vào mục “Gửi phản hồi”.
Spam là gì trong Youtube?
Cũng tương tự như các ứng dụng khác thì Youtube cũng không tránh được tình trạng bị spam.
Spam Youtube được chia thành các loại sau:
Spam bình luận
Đây là dạng spam phổ biến nhất và hay gặp nhất trên Youtube. Cụ thể đó là những tài khoản chuyên đi trao đổi sub chéo. Cụ thể như: Khi ta xem bình luận của một video nào đó thì thường thấy rất nhiều người vào video và để lại bình luận “Tôi đã sub bạn, bạn sub lại tôi nhé!”. Hoặc các nội dung tương tự như này bị copy và dán lại vào rất nhiều video khác.
Các spam bình luận này đôi khi còn là những bình luận không có nội dung hoặc có nội dung không liên quan, các bình luận chứa nhiều liên kết mang tính quảng cáo cá nhân, thậm chí con mang nguy cơ dính virus và bình luận nhiều nhưng xem thì ít.
Spam video
Đây là việc chủ tài khoản đăng một lượng lớn video có nội dung trùng lặp nhiều hoặc bên trong video có nội dung, mục đích lôi kéo mọi người rời bỏ Youtube tham gia một trang web khác cũng bị coi là spam.
Spam đăng ký
Nếu trong một khoảng thời gian ngắn mà bạn đi đăng ký quá nhiều kênh của người khác thì hành vi này cũng sẽ bị coi là spam. Ngược lại, trong một khoảng thời gian ngắn có rất nhiều người đăng ký kênh nhưng lượt xem lại rất ít thì cũng bị coi là spam.
Spam dữ liệu
Spam dữ liệu ở đây có thể là tiêu đề, mô tả, thẻ tag hoặc các hình thu nhỏ. Tất cả các mục trên đều có mục đích giúp người dùng biết thêm về nội dung video. Vậy nên mọi dữ liệu này cần phải liên quan đến video. Nếu những dữ liệu này không liên quan đến nội dung và nhằm đánh lừa người xem thì cũng bị spam.
Spam lưu lượng truy cập giả
Bát kỳ hành động nào làm tăng lượt xem, lượt thích, lượt đăng ký và nhận xét một cách giả tạo với các hệ thống tự động hay thuê bên thứ 3 thì đều vi phạm với điều khoản của Youtube. Bên cạnh đó cũng không được đăng những nội dung chỉ tồn tại với mục đích khuyến khích người xem tương tác.
Do vậy khi sử các tài khoản trên Youtube người dùng cần phải chú ý một vài vấn đề để tránh chết kênh do spam.
Vấn đề spam không phải là vấn đề đơn giản bởi lợi dụng loại thư rác này mà rất nhiều những thành phần có ý đồ xấu và sử dụng cách thức này để làm phiền và gây hại với người khác. Vậy nên khi bắt đầu nhận được những spam có tính chất nguy hiểm thì người dùng nên ngăn chặn hoặc báo cáo từ đầu. Hy vọng bài viết: “Spam là gì?” sẽ giúp bạn đọc có thêm các thông tin bổ ích.
