Bức xạ nhiệt là gì? Là một trong những hiện tượng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày nhưng không phải ai cũng hiểu hết về hiện tượng này. Bức xạ nhiệt có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, có thể làm suy giảm hệ thống miễn dịch, các bệnh hô hấp, da,…Tìm hiểu chi tiết các nội dung thông tin chi tiết có trong bài viết dưới đây.

Bức xạ nhiệt là gì cho ví dụ?

buc-xa-nhiet-la

Bức xạ nhiệt là gì?

Bức xạ nhiệt là hoạt động truyền nhiệt dưới dạng sóng điện từ xuyên qua các khoảng không từ vật này sang vật khác mà không tiếp xúc với nhau mà không cần đến môi chất trung gian; gồm có các năng lượng nhiệt có sự chuyển động từ các hạt điện tích.

Bức xạ nhiệt còn là một quá trình mà hệ biến đổi nhiệt năng nhận được từ môi trường thành nội năng của hệ vật. Bức xạ nhiệt là dạng bức xạ phổ biến tạo ra do các nguyên tử, phân tử của vật chất chuyển từ trạng thái cơ bản ban đầu rồi phát ra sóng điện từ, dưới dạng ánh sáng.

Ví dụ mà ta thường thấy đó là khi chúng ta ở gần một ngọn lửa đang cháy thì sẽ cảm nhận được nhiệt từ ngọn lửa dù nhiệt độ ngoài trời thấp, không khí đang lạnh.

Bức xạ nhiệt hoạt động như thế nào?

buc-xa-nhiet

Bức xạ nhiệt hoạt động như thế nào?

Để hình dung rõ hơn về hiện tượng bức xạ nhiệt bạn có thể quan sát một số hiện tượng sau đây:

  • Vào những ngày nắng gắt, khi bạn để xe ô tô ngoài trời, ánh nắng xuyên qua lớp kính ô tô khiến cho chiếc ô tô bị hấp thụ nhiệt, bức xạ bên trong khiến xe trở nên nóng hơn khi bạn bước vào.
  • Ánh sáng mặt trời sẽ hấp thụ nhiệt vào các vách, tường nhà khiến cho chúng nóng lên, bức xạ vào trong và khiến chúng ta khi đứng gần hoặc ở không gian đó sẽ thấy nóng hơn. Thậm chí, lượng bức xạ hấp thụ qua tường vẫn có thể tiếp cận tới da khi chúng ta ở gần.

Đặc điểm của bức xạ nhiệt mặt trời

  • Cơ chế của bức xạ nhiệt đó là sự phát và thu năng lượng của nguyên tử electron của chúng chuyển từ mức năng lượng này sang mức năng lượng khác. Bức xạ nhiệt có bản chất với phản xạ khúc xạ, phản xạ thẳng,…
  • Quá trình trao đổi nhiệt bằng bức xạ luôn kèm theo 2 lần biến đổi năng lượng đó là biến nội năng thành sóng điện từ ở vật phát xạ, quá trình biến đổi ngược lại ở vật hấp thụ.
  • Bức xạ nhiệt có tính chất nhiệt và sóng; tốc độ bức xạ nhiệt bằng tốc độ ánh sáng.

Tác động của bức xạ nhiệt

Bức xạ nhiệt tác động mạnh mẽ tới đời sống con người và môi trường, cụ thể:

Bức xạ nhiệt mặt trời tác động tới con người:

buc-xa-mat-troi

Tác động của bức xạ nhiệt đối với con người

  • Bức xạ nhiệt ảnh hưởng trực tiếp tới con người, gây ra các bệnh liên quan đến mắt, da đặc biệt là bức xạ tia cực tím.
  • Chỉ số tia cực tím càng lớn thì càng gây hại tới con người, tác động đến các men sống trong tế bào và cơ thể.
  • Bức xạ nhiệt gây ra các chứng tâm lý, bệnh về hô hấp, giảm sức đề kháng, hệ miễn dịch, thậm chí là ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản.
  • Có khả năng gây đục giác mạc ở mắt, lâu dần sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm.

Bức xạ mặt trời tác động tới môi trường

  • Không khí cùng nắng nóng khiến cho mặt đường tỏa hơi nóng, bức xạ nhiệt lan tỏa trong không khí gây ra tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng.
  • Bức xạ nhiệt tăng cao cũng chính là nguyên nhân gây ra tình trạng biến đổi khí hậu, Trái Đất nóng lên, ô nhiễm không khí và ô nhiễm môi trường tự nhiên.

Ứng dụng bức xạ nhiệt

Bức xạ nhiệt được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đó là:

  • Tại sân bay, bức xạ nhiệt được ứng dụng trong máy quét, máy soi cửa an ninh.
  • Trong y tế được dùng trong công nghệ điều trị cho bệnh nhân ung thư
  • Ứng dụng trong công nghệ chế tạo vũ khí hạt nhân
  • Bên cạnh đó, bức xạ nhiệt còn được sử dụng rộng rãi trong kỹ thuật, kinh tế, chế biến thực phẩm,….

Một số thông tin khác về bức xạ nhiệt

Đơn vị đo bức xạ nhiệt: w/m2. Để đo hệ số bức xạ nhiệt, người ta sử dụng máy đo, các thiết bị đo bức xạ nhiệt chuyên dụng để đảm bảo được tần số cũng như sự chính xác của hoạt động bức xạ.

Bức xạ nhiệt đối lưu: Là một trong các hình thức của sự trao đổi nhiệt với khả năng truyền dẫn nhiệt năng, có sự chênh lệch nhiệt độ. Ngoài ra, đối lưu nhiệt còn được thực hiện bởi sự chuyển đổi chất lỏng hoặc giữa chất khí với các vùng nhiệt độ khác nhau, sự truyền nhiệt từ thể rắn sang thể lỏng và ngược lại.

Bức xạ và nhiệt độ không khí: Nhiệt lượng do mặt trời đem tới luôn có sự thay đổi, điều này sẽ phụ thuộc vào góc chiếu của tia mặt trời, nếu góc chiếu lớn hơn thì nhiệt lượng cũng sẽ lớn hơn và ngược lại.

Hy vọng, các thông tin có trong bài viết “Bức xạ nhiệt là gì? Khái niệm, ứng dụng của bức xạ nhiệt” sẽ giúp ích với bạn. Bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp, quý bạn đọc hãy comment phía dưới, chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn nhanh chóng, miễn phí 100%.

Xem thêm : Dải ngân hà là gì? Có bao nhiêu hệ mặt trời trong ngân hà